Dość często mam okazję pracować z rodzinami w trakcie rozwodu. Dorośli niejako dwojako podchodzą do sprawy. Dla jednych jest to dość bolesne przeżycie. Kończy się coś ważnego, rozstają się trochę wbrew swojej woli ze względu na drugą stronę. Są też tacy, dla których rozwód stanowi drugą szansę, nowe rozdanie, wyjście z toksycznej relacji. Z przykrością obserwuję, że dla dzieci rozwód jest zawsze doświadczeniem traumatycznym. Dowodzą tego też liczne badania prowadzone w wielu krajach. W trakcie rozwodu dziecko doświadcza wielu negatywnych emocji, z którymi nie jest w stanie sobie same poradzić. Do najczęstszych uczuć jakie towarzyszą dzieciom w sytuacji około rozwodowej należy poczucie opuszczenia, osamotnienia, a niekiedy odrzucenia. Wiem, że rozwodu nie da się przeprowadzić bez żadnej szkody dla wszystkich zainteresowanych można jednak zminimalizować jego negatywne konsekwencje stosując się do kilku kluczowych zasad.
APEL MOJEGO DZIECKA
1. Mamo, tato powiedzcie mi o waszym rozstaniu - to, że ciągle słyszę Wasze kłótnie, nie oznacza, że wiem co się dzieje; czasami wydaje mi się, że rozstajecie się z mojego powodu; nawet jeśli już podjęliście decyzję, że się rozwodzicie, powiedzcie mi to stosownie do mojego wieku; wyjaśnijcie jak będzie wyglądało teraz moje życie i co słowo rozwód oznacza dla mnie; zapewnijcie mnie, że dalej mnie kochacie, bo już nie jestem tego pewien;
2. Nie angażujcie mnie w swój konflikt - nie chcę być waszą kartą przetargową, choć czasami tak się czuję; nie chcę abyście przez zemnie przekazywali sobie różne informacje; nie mówcie jak i o czym mam rozmawiać z drugim rodzicem albo nie zakazujcie mi z nim kontaktu;nie kłóćcie się z nim za moim pośrednictwem; nie każcie opowiadać mi o jego nowym życiu; kiedy się kłócicie, myślę że to z mojego powodu jesteście źli; nie rozumiem, że denerwujecie się na siebie, myślę wtedy, że to ja zawiniłem, byłem niewystarczająco grzeczny;
3. Ustalcie wspólnie jak będzie teraz wyglądało moje życie - z kim zamieszkam, jak będę spędzał wakacje, święta, kto teraz będzie odwoził mnie do przedszkola czy szkoły, kto pójdzie ze mną na basen czy lekcje tenisa; co teraz zmieni się w moim małym życiu; wspólnie ustalony plan da mi poczucie bezpieczeństwa i pozytywnie wpłynie na mój dalszy rozwój; dzięki niemu drodzy rodzice unikniecie kłótni, które za każdym razem wpędzają mnie w poczucie winy;
4. Nie każcie mi decydować z kim mam zamieszkać - nie chcę wybierać między Wami, bo każdego z Was kocham tak samo mocno; nie chcę opowiadać się po żadnej ze stron; to Wasz rozwód i Wasz konflikt, załatwcie to między sobą; jesteście dla mnie tak samo ważni, ale każdy z was wnosi do mojego życia coś innego, pokazuje mi je z innej perspektywy; każda z tych perspektyw jest mi potrzebna, żebym się prawidłowo rozwijał; chce mieć dalej kontakt z babciami, dziadkami, kuzynami z obydwu stron;
5. Bądźcie razem ze mną w ważnych dla mnie momentach - nawet jeśli się już bardzo nie lubicie, to przyjdźcie wspólnie na ważny dla mnie mecz piłki nożnej; zakończenie roku to również dobra okazja do wspólnego świętowania; zorganizujcie dla mnie urodziny i pokażcie mi, że konflikty nie prowadzą do całkowitego zerwania kontaktów i że można szanować się w takich sytuacjach i razem współpracować dla wspólnego dobra;
6. Nie mówcie przy mnie źle o moim rodzicu i jego nowym życiu - to Wy go tak postrzegacie, ponieważ jesteście na siebie wściekli, obrażeni, zawiedzeni; ja go tak nie postrzegam; mówiąc tak o nim sprawiacie mi ogromną przykrość; dla mnie jest on wciąż najlepszy i chcę żeby tak pozostało;
7. Zawsze dotrzymujcie danych mi obietnic - starajcie się przyjeżdżać na ustalone ze mną spotkania, jeśli coś Wam wypadnie, wytłumaczcie mi szczerze co się stało; za każdym razem czekam na Ciebie i jeśli nie przyjeżdżasz, czuję się zawiedziony; tracę pewność, czy mnie jeszcze kochasz, czy wciąż jestem dla Ciebie ważny;
8. Zwracajcie uwagę na moje emocje - rozwód to dla mnie bardzo trudny moment; nie zawsze rozumiem co się ze mną dzieje, towarzyszą mi emocje, których często nie rozumiem, dlatego bywam agresywny, bądź uciekam do swojego pokoju i nie chcę z nikim rozmawiać; pomóż mi nazwać to, co się ze mną dzieje; bądź zawsze gotowy na rozmowę ze mną; nie zostawiaj mnie z tym samego;
Rozwód to trudny czas, dlatego warto zapewnić wsparcie zarówno sobie, jak i dziecku. Czasami wystarczy rodzina, przyjaciele, czasami potrzeba bardziej fachowego wsparcia. Wtedy warto zwrócić się do psychologa.
Jeśli masz poczucie, że sytuacja Cię przerasta i nie jesteś w stanie pomóc swojemu dziecku zapraszam do kontaktu.